Պացիենտների համար
- Covid 19
- Մաշկային հիվանդություններ
- Մարսողական համակարգ
- Սիրտ-անոթային համակարգ
- Թերապիա
- Ոսկրա-մկանային համակարգ
- Քիթ-կոկորդ-ականջաբանություն
- Նյարդային համակարգ
- Ուրոլոգիա
- Գինեկոլոգիա
- Առաջին օգնություն
- Էնդոկրինոլոգիա
- Վիրաբուժություն
- Առողջ ապրելակերպ
- Ախտորոշում
Կրկնվող քթային արյունահոսություն
Քթային արյունահոսությունը հանդիպում է և՛ մեծահասակների, և՛ մանուկների մոտ:
Երեխաների մոտ այն ավելի շատ կապված է վնասվածքների /տրավմաներ/ կամ քթի խոռոչում եղած օտար մարմնի հետ:
Երեխան նաև հաճախ քչփորում է քիթը և վնասում լորձաթաղանթը: Բայց պատճառը կարող է նաև լուրջ հիվանդությունը լինել՝ ուռուցքներ, արյան մակարդելիության խանգարում:
Մեծահասակների մոտ քթային արյունահոսությունը հետևանք է քրոնիկ հիվանդությունների, ծերերի, ծխողների մոտ՝ քթի լորձաթաղանթի ատրոֆիայի:
Քթային արյունահոսության հաճախ հանդիպող պատճառները բաժանվում են տեղայինի և ընդհանուրի:
Տեղայիններն են.
- Օտար մարմին
- Լորձաթաղանթի վնասվածք /տրավմա/
- Ատրոֆիա
- Մակաբույծներ
- Ուռուցքներ
- Քթի միջնապատի թեքվածություն
Ընդհանուր պատճառներ.
- Լեյկոզներ, կոագուլոպաթիաներ, թրոմբոցիտների, մակարդելիության գործոնների բնածին կամ ձեռքբերովի պակաս
- Սիրտ-անոթային համակարգի հիվանդություններ. զարկերակային հիպերտենզիա
- Էնդոկրին ախտաբանություն–շաքարային դիաբետ, հիպոֆիզի, մակերիկամի ուռուցք, վահանագեղձի հիվանդություններ: Հիպերգլիկեմիան բերում է անոթների փխրունության
- Սուր ինֆեկցիոն վիճակ բարձր ջերմությամբ և ինտոքսիկացիայով
- Աուտոիմուն ախտաբանություն. վասկուլիտներ
- Թոքերի տուբերկուլոզ
- Ուռուցքներ, քրոնիկ ինտոքսիկացիա
- Անտիկոագուլյանտների, ասպիրինի և այլ որոշ դեղերի ընդունում
Ախտորոշում
- Առաջային և հետին րինոսկոպիա
- Խորքային զննման համար՝ քթի խոռոչի էնդոսկոպիա
- Արյան, մեզի ընդհանուր հետազոտություն, արյան բիոքիմիա
- Ուռուցքի կասկածի դեպքում՝ բիոպսիա
- Ցուցումների դեպքում թերապևտի, էնդոկրինոլոգի խորհրդատվություն
Բուժումը
Քթային արյունահոսության ժամանակ պետք է սեղմել քթի այն մասը, որտեղից արյան հոսք կա. դրա համար օգտագործում են ջրածնի պերօքսիդի 3 տոկոսանոց լուծույթով թրջված խծուծ՝ տամպոն: Կարելի է այդ շրջանում որևէ սառնություն դնել քթին:
Եթե այդ ամենը չի օգնում, բժիշկն իրականացնում է առաջային կամ հետին տամպոնադա: Ծանր դեպքերում կատարվում է վիրահատություն, կապվում են քթի խոշոր անոթները:
Արդյունավետ միջոցներ են նաև.
- Քթի խոռոչի արյունահոսող շրջանի կրիոազդեցությունը
- Վնասված անոթների լազերային կոագուլացիան
Սովորաբար արյունահոսում են քթի միջնապատի առաջային և ստորին շրջանները, որտեղ մոտ է անոթային խուրձը /Կիսելբախի զոննա/: Կարող են արյունահոսել նաև ոչ մեծ հեմանգիոմաները:
Անհրաժեշտության դեպքում նշանակվում է դեղորայքային բուժում.
- Արյան մակարդելիությունը բարձրացնող
- Քթի անոթների սպազմ առաջացնող
- Անոթների պատերի առաձգականությունը և ամրությունը կարգավորող
- Զարկերակայի ճնշումը կարգավորող
Արմատական բուժման համար անհրաժեշտ է.
- Քչացնել ատրոֆիկ գործընթացը — լորձաթաղանթին քսվում են յուղային լուծույթներ:
- Օտար մարմնի հեռացում — չպետք է փորձել օտար մարմինը հեռացնել ինքնուրույն,
- որովհետև այն կարող է ավելի խորանալ. անպայման պետք է դիմել մասնագետի
- Բուժել քթի քրոնիկ հիվանդությունները — ուղղել թեքված միջնապատը, հեռացնել ուռուցքը և այլն։
Եթե զարգացել է անեմիա, անհրաժեշտ է սննդակարգով և դեղորայքով կարգավորել արյան երկաթի մակարդակը, կարգավորել զարկերակային ճնշումը /ԶՃ/, էնդոկրին ախտաբանության դեպքում նշանակել հորմոնալ բուժում: Եթե առկա է ճիճվակրություն՝ իրականացնել ճիճվաթափում:
Կանխարգելում
- Հաճախ լինել մաքուր օդում, խուսափել չոր օդից
- Բուժել քթի հիվանդությունները
- Հրաժարվել ծխելուց և ալկոհոլի չարաշահումից
- Փոշու, վնասակար նյութերի հետ աշխատելիս օգտագործել ռեսպիրատոր
- Վարել ակտիվ կյանք
- Վերահսկել շաքարի քանակն արյան մեջ, ԶՃ-ը, մարմնի ջերմաստիճանը:
- Քթի չորության դեպքում այն խոնավացնել
- Կտրել երեխաների եղունգները, նրանց հեռու պահել մանր առարկաներից։