Պացիենտների համար
- Covid 19
- Մաշկային հիվանդություններ
- Մարսողական համակարգ
- Սիրտ-անոթային համակարգ
- Թերապիա
- Ոսկրա-մկանային համակարգ
- Քիթ-կոկորդ-ականջաբանություն
- Նյարդային համակարգ
- Ուրոլոգիա
- Գինեկոլոգիա
- Առաջին օգնություն
- Էնդոկրինոլոգիա
- Վիրաբուժություն
- Առողջ ապրելակերպ
- Ախտորոշում
Վեգետաանոթային դիստոնիա
Վեգետաանոթային դիստոնիան (ՎԱԴ) տարբեր գործոնների ազդեցության արդյունքում զարգացած համախտանիշ է: Այն բնորոշվում էսիրտ-անոթային համակարգի վեգետատիվ դիսֆունկցիայով, ներքին օրգանների գործունեության տարբեր խանգարումներով:
Նույնիսկ առողջ մարդկանց մոտ լինում են շրջաններ, երբ դիտվում է անքնություն, թուլություն, գրգռվածություն, արագ հոգնելիություն: Եթե դրանց պատճառը ավիտամինոզը (վիտամինային քաղց) և գերհոգնածությունն են, ապա հանգստի, վիտամինների ընդունման արդյունքում երևույթներն անցնում են: Սակայն դրանք կարող են լինել նաև վեգետաանոթային դիստոնիայի նշաններ:
Վեգետաանոթային դիստոնիան լուրջ խանգարում է, որից, առաջին հերթին, տուժում է վեգետատիվ նյարդային համակարգը, որը վերահսկում է արյան ճնշումը, շնչուղիների աշխատանքը, հորմոնների արտադրությունը, միզասեռական համակարգի ակտիվությունը, կյանքի նորմալ ռիթմը:
Հաճախ այն դիտվում է 7-8 տարեկան դպրոցականների, դեռահասների մոտ, ընդ որում, աղջիկների մոտ արտահայտվում է առավել հաճախ:
Պատճառները
Փոքր տարիքի երեխաների մոտ պատճառը պերինատալ շրջանի ախտաբանություններն են (ներարգանդային հիպօքսիա), ծննդաբերական վնասվածքները և այլն: Վեգետատիվ դիսֆունկցիան այդ երեխաների մոտ արտահայտվում է մարսողական խանգարումներով (մեթեորիզմ, անկայուն կղանք, վատ ախորժակ), հուզական անհավասարակշիռ վիճակով, մրսածական հիվանդությունների հանդեպ հակվածությամբ:
Սեռական հասունացման շրջանում ՎԱԴ-ն արտահայտվում է սրտի շրջանի ցավերով, սրտխփոցով, արյան ճնշման տատանումներով, անհավասարակշիռ պահվածքով, վատ հիշողությամբ, կենտրոնացման թուլացմամբ, տագնապայնությամբ:
Մեծահասակների մոտ ՎԱԴ-ն ավելի է խորանում՝ կապված առկա քրոնիկ հիվանդությունների, ընկճախտի, սթրեսների, գլխի, ողնաշարի վնասվածքների, էնդոկրին հիվանդությունների, հորմոնալ փոփոխությունների հետ (հղիություն, կլիմաքս):
Ախտանշանները
- Գլխացավ,
- Գլխապտույտ,
- թուլություն,
- քրտնարտադրություն,
- ուշագնացություններ,
- աղմուկ` ականջներում,
- քնկոտություն,
- հուզական կտրուկ անկումներ,
- տագնապային գրոհներ,
- կպչուն վիճակներ,
- տագնապայնություն,
- սրտխփոց,
- մարմնի ջերմաստիճանի տատանումներ:
Սրտի կողմից լինում են նաև արտահայտված ցավ, ռիթմի խանգարումներ և այլ սրտային գանգատներ: Դիտվում է նաև մեթեոկախյալություն, փորկապություն կամ լուծ և փսխում:
Ախտորոշումը
Ախտանշանների բազմազանությունը մի կողմից դժվարացնում է ախտորոշումը, մյուս կողմից ենթադրում է ՎԱԴ-ի առկայությունը:
Իրականացվում են մի շարք հետազոտություններ՝ էլեկտրաէնցեֆալոգրաֆիա (ԷԷԳ), սրտի էխոսրտագրություն՝ (ԷխոՍԳ), էլեկտրասրտագրություն (ԷՍԳ): Եթե ժխտվում են օրգանական հիվանդությունները, ախտորոշվում է ՎԱԴ:
Բուժումը
Անհրաժեշտ է, նախ, կարգավորել օրվա հանգստի, քնի (ոչ պակաս 8-9 ժամ) ռեժիմը, մարզվել, կոփել մարմինը՝ աերոբիկա, լող, վազք զբոսանք, կոնտրաստ ցնցուղ:
Հակացուցումների բացակայության դեպքում հարկ է իրականացնել գլխի, պարանոցի, ողնաշարի մերսումներ:
Սնունդը պետք է լինի առողջ՝ սպիտակուցների, վիտամինների և հանքանյութերի անհրաժեշտ քանակով:
Երբեմն նշանակվում է նաև դեղորայքային բուժում.
- հիպոտենզիվ պատրաստուկներ,
- բետա պաշարիչներ (հաճախասրտության ժամանակ),
- ստերոիդներ,
- հակաօքսիդանտներ (բջիջների քայքայումը կանխող պատրաստուկներ),
- արյան շրջանառությունը կարգավորող դեղեր,
- հակատագնապային դեղեր,
- հակադեպրեսանտներ:
Տագնապայնության և հոգեկան խանգարումների դեպքում անհրաժեշտ է դիմել հոգեթերապևտի խորհրդատվության: